Mentaal moe zijn, kan dat?
Ja, dat kan :-) Ben je sporter, dan kan je makkelijk het verschil herkennen en weet je mogelijk al meteen waar het verschil ligt. Ben je geen sporter, leg je misschien iets minder snel de link naar welke moeheid je ervaart, hebt ervaren of zal ervaren. Vooraleer ik het verschil uitleg, is het belangrijk om een gouden regel in je achterhoofd te houden: is er geestelijk iets aan de hand, dan doet dat iets met je lichaam en is er fysiek een bekommernis - bijvoorbeeld een blessure, een ziekte,... - dan werkt dat ook mentaal door. Met andere woorden, lichaam en geest zijn niet te scheiden, ook al denken we soms van wel en handelen we daar ook zo naar. Vroeg of laat botst het dan, daar hoef je niet aan te twijfelen.
'Er is een mooi woord voor dat alles omvat: zelfregulatie.'
Wat is nu dat verschil? Ik maak hierbij graag de vergelijking naar het sporten: na een fysieke inspanning kan je je moe voelen, fysiek moe, je voelt het - meestal daags nadien - in je lichaam dat je een fysieke inspanning hebt gedaan. Mogelijk heb je vlak na die inspanning de behoefte om je in je zetel te ploffen en naar de één of andere reeks op televisie te kijken of wie weet, zelfs een dutje te doen. Dit is een typische reactie om fysiek moe te zijn. Een mentale reactie hierop kan ook zijn dat je na je fysieke inspanning met frisse en nieuwe ideeën iets weet aan te pakken.
Mentale moeheid gaat meer gepaard na een periode van intellectuele inspanning: studeren, een presentatie voorbereiden, intensief werken aan een project en evengoed een sporter kan mentaal moe zijn. Vooral als competitieve of profsporter loopt een seizoen steeds in golven waarbij de wedstrijden elkaar al dan niet kort op elkaar volgen. Elke wedstrijd, elk examen, elk project,... vergt een bepaalde hoeveelheid concentratie. Het is die concentratie die je op den duur mentaal moe maakt. Je hoort jezelf dan van die typische uitspraken doen: "ik kan het niet meer onthouden", "het geraakt er niet meer in", "ik vind het moeilijk om er mezelf nog voor op te peppen", "ik heb nood aan rust", enzovoort. In een sportwedstrijd worden er de zogenaamde concentratiefouten gemaakt, wat ook kan wijzen op mentale moeheid. Dit soort moeheid vind je in verschillende gradaties, gaande van gewoon even de draad (de concentratie) kwijt zijn tot helemaal aan de grond zitten en niet meer weten van welk hout pijlen te maken. Maak je dit mee, sporter of niet, dan is het belangrijk om dit duidelijk uit te spitten wat er schort zodat je de juiste actie onderneemt om hiermee om te gaan. Iets wat daarbij al eens kan helpen, is volledig weg gaan van datgene dat zo veel van je vraagt. Al is het midden in het wedstrijdseizoen of in belangrijke besprekingen op het werk, mentaal loskoppelen is dan de boodschap want voor je het weet, reageert je lichaam en krijg je er nog een blessure, tandontsteking of ziekte bovenop.
Mental coaching an sich gaat dus ook niet enkel over het mentale aspect, er is steeds de koppeling naar lijf en leden. Er is een mooi woord voor dat alles omvat: zelfregulatie. Ben je hier mee weg, dan handel je volledig in lijn met je geest en lichaam want dan ben je je bewust van het verschil tussen fysiek en mentaal moe zijn en kan je hier op de juiste manier naar handelen.
Liefs,
Ine